Zespół Interdyscyplinarny
Zespół interdyscyplinarny ds. przemocy w rodzinie
-
małżonek,
-
wstępny (czyli rodzice, dziadkowie),
-
zstępny (czyli dzieci, wnuki),
-
rodzeństwo,
-
powinowaty w tej samej linii lub stopniu,
-
osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek,
-
osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.
-
jest intencjonalna. Przemoc jest zamierzonym działaniem człowieka i ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie ofiary,
-
siły są nierównomierne. W relacji jedna ze stron ma przewagę nad drugą. Ofiara jest słabsza, a sprawca silniejszy,
-
narusza prawa i dobra osobiste. Sprawca wykorzystuje przewagę siły, narusza podstawowe prawa osoby doznającej przemocy (np. prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku itd.),
-
powoduje cierpienie i ból. Sprawca naraża zdrowie i życie osoby doznającej przemocy na poważne szkody. Doświadczanie bólu i cierpienia sprawia, że osoba doznająca przemocy ma mniejszą zdolność do samoobrony.
-
Przemoc fizyczna - jest najbardziej widoczna i najtrudniejsza do ukrycia, ponieważ przemoc ta zazwyczaj pozostawia ślady na ciele ofiary w postaci zadrapań, sińców, złamań. Do przemocy fizycznej zalicza się bardzo szeroki wachlarz zachowań sprawcy: popychanie, wykręcanie rąk, szarpanie, obezwładnianie, przytrzymywanie, policzkowanie, szczypanie, kopanie, duszenie, bicie otwartą ręka i pięściami, bicie przedmiotami, ciskanie w kogoś przedmiotami, oparzenie, polewanie substancjami żrącymi, użycie broni, porzucanie w niebezpiecznej okolicy, nieudzielanie koniecznej pomocy itd.
-
Przemocy psychiczna – najtrudniejsza do udowodnienia, ponieważ nie pozostawia widocznych śladów fizycznych, często zaczyna się niepostrzeżenie, początkowo ignorowana jest nawet przez osoby, które jej doznały. Do przemocy psychicznej zalicza się: wyśmiewanie poglądów, wyglądu, religii, pochodzenia, narzucanie własnych poglądów, karanie przez odmowę uczuć, zainteresowania, szacunku, stała krytyka, izolacja społeczna (kontrolowanie i ograniczanie kontaktów z innymi osobami), wmawianie choroby psychicznej, domaganie się posłuszeństwa, ograniczanie snu i pożywienia, degradacja werbalna (wyzywanie, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie), opluwanie, stosowanie gróźb, oskarżanie, szantażowanie, poniżanie, itp. Przemoc psychiczna niesie za sobą stałe poczucie zagrożenia, wytwarza atmosferę napięcia i niepewności.
-
Przemoc seksualna – przemoc o podłożu seksualnym definiowana jako zmuszanie do określonych zachowań i kontaktów seksualnych. Najczęściej stosowane formy to gwałt, zmuszanie do pożycia seksualnego, zmuszanie do oglądania filmów i zdjęć pornograficznych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi itp.
-
Przemoc ekonomiczna – to działania, których głównym narzędziem jest wykorzystanie środków finansowych do wywierania wpływu i wymuszania określonych zachowań. Przejawia się przez odmawianie lub ograniczanie dostępu do wspólnych środków finansowych, odbieranie zarobionych pieniędzy, okradanie, niszczenie wartościowych przedmiotów uniemożliwianie podjęcia pracy, niezaspakajanie podstawowych materialnych potrzeb rodziny itp.
-
Zaniedbanie - stosują ja najczęściej osoby dorosłe wobec dzieci oraz osób starszych i niepełnosprawnych. Jest to niezaspokajanie ich podstawowych potrzeb emocjonalnych i fizycznych m.in. brak zainteresowania rozwojem, sytuacją życiową, problemami, a także stanem zdrowia i higieną. Zaniedbanie to także niepodawanie leków oraz pozbawienie opieki osoby która tego wymaga.
-
Etap narastania napięcia - jest to czas, w którym wyczuwalny jest wzrost napięcia oraz nasilające się sytuacje konfliktowe w rodzinie, które mają różne podłoże i charakter. Skutkiem tego jest irytacja, a następnie gniew, czasem bez powodu, co przeradza się niejednokrotnie w awanturę, podczas której dochodzi do wyładowania emocji na drugiej osobie, m.in. poprzez poniżanie, sprawca nie panuje nad swoim gniewem. Każdy drobiazg może być pretekstem do wszczęcia konfliktu. Osoby doznające przemocy próbują najczęściej uspokoić sytuację, wierząc, że pozwoli to na wyciszenie się sprawcy.
-
Etap gwałtownej przemocy - sprawca przemocy staje się gwałtowny. Atak wywołany jest zazwyczaj przez mało istotne wydarzenie. To właśnie ten etap najczęściej powoduje, że osoba doznająca przemocy powiadamia służby społeczne o problemie. Zachowanie sprawcy w tej fazie staje się nieprzewidywalne i gwałtowne. Podczas tego etapu znajduje upust agresja, która może przybrać postać fizyczną, dodatkowo może mieć postać słowną w formie ostrej krytyki czy przekleństw. Na tym etapie może dochodzić do narastania negatywnych emocji. W przypadku obrażeń fizycznych ciała stosowana jest metoda obdukcji, dla zebrania dowodów popełnienia czynu zabronionego. W ujęciu psychologicznym rezultatem tego etapu może być apatia, depresja, a nawet samobójstwo osoby, która doznaje przemocy.
-
Etap miodowego miesiąca - w momencie, kiedy sprawca wyładował już swoje emocje i wie, że przekroczył różne granice, zmienia się w zupełnie inną osobę. Zaczyna przepraszać partnerkę za to co zrobił, szczerze żałuje swojego zachowania, obiecuję że to już nigdy się nie powtórzy, że nie wie zupełnie co się z nim stało, starając się znaleźć zewnętrzne wytłumaczenia dla swojego zachowania. W tej fazie sprawca tej przemocy zaczyna okazywać skruchę, ciepło i miłość. Przynosi kwiaty, prezenty, zachowuje się tak, jakby przemoc nigdy nie miała miejsca. Dba o osobę która doznaje przemocy, spędza z nią czas i utrzymuje satysfakcjonujące kontakty seksualne itp. Patrząc z zewnątrz na takie osoby można odnieść wrażenie, że są szczęśliwą, świeżo zakochaną parą, a dzięki takiemu zachowaniu ofiara zaczyna wierzyć, że jednak jej partner zmienił się i naprawdę niedawny akt przemocy był tylko incydentem.
-
realizacja działań określonych w gminnym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie,
-
integrowanie i koordynowanie działań podmiotów wchodzących w skład zespołu, w szczególności: diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie, podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku, inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie, rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym, inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie.
-
opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach występowania przemocy w rodzinie,
-
monitorowanie sytuacji rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy,
-
dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań.
-
diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
-
udziela kompleksowych informacji o:
-
możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie,
-
formach pomocy dzieciom doznającym przemocy w rodzinie oraz o instytucjach i podmiotach świadczących tę pomoc,
-
możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
-
-
organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
-
zapewnia osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w zależności od potrzeb, schronienie w całodobowej placówce świadczącej pomoc, w tym w szczególności w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie,
-
może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjno- edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie.
-
udziela osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, niezbędnej pomocy, w tym udziela pierwszej pomocy,
-
organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
-
podejmuje, w razie potrzeby, inne niezbędne czynności zapewniające ochronę życia, zdrowia i mienia osób, co do których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie, włącznie z zastosowaniem na podstawie odrębnych przepisów w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, środków przymusu bezpośredniego i zatrzymania,
-
przeprowadza, o ile jest to możliwe, z osobą, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, rozmowę, w szczególności o odpowiedzialności karnej za znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą lub inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, oraz wzywa osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, do zachowania zgodnego z prawem i zasadami współżycia społecznego,
-
przeprowadza na miejscu zdarzenia, w przypadkach niecierpiących zwłoki, czynności procesowe w niezbędnym zakresie, w granicach koniecznych do zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa,
-
podejmuje działania mające na celu zapobieganie zagrożeniom mogącym występować w rodzinie, w szczególności składa systematyczne wizyty sprawdzające stan bezpieczeństwa osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w zależności od potrzeb określonych przez zespół interdyscyplinarny lub grupę roboczą.
-
udziela kompleksowych informacji o:
-
możliwościach uzyskania pomocy, w szczególności psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym o instytucjach i podmiotach świadczących specjalistyczną pomoc na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie,
-
możliwościach podjęcia dalszych działań mających na celu poprawę sytuacji osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
-
-
organizuje niezwłocznie dostęp do pomocy medycznej, jeżeli wymaga tego stan zdrowia osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
-
może prowadzić rozmowy z osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy w rodzinie oraz informuje te osoby o możliwościach podjęcia leczenia lub terapii i udziale w programach oddziaływań korekcyjno- edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie,
-
diagnozuje sytuację i potrzeby osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, w tym w szczególności wobec dzieci,
-
udziela kompleksowych informacji rodzicowi, opiekunowi prawnemu, faktycznemu lub osobie najbliższej o możliwościach pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej oraz wsparcia rodzinie, w tym o formach pomocy dzieciom świadczonych przez instytucje i podmioty w zakresie specjalistycznej pomocy na rzecz osób dotkniętych przemocą w rodzinie.
-
udzielają pomocy osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie,
-
podejmują działania w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, w celu zaprzestania stosowania tego rodzaju zachowań,
-
zapraszają osobę, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, na spotkanie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej,
-
opracowują indywidualny plan pomocy dla osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, i jej rodziny, który zawiera propozycje działań pomocowych,
-
rozstrzygają o braku zasadności podejmowania działań.
-
diagnozują sytuację rodziny, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą,
-
przekazują informacje o konsekwencjach popełnianych czynów,
-
motywują do udziału w programach oddziaływań korekcyjno- edukacyjnych,
-
przeprowadzają rozmowę pod kątem nadużywania alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków,
-
przekazują informacje o koniecznych do zrealizowania działaniach w celu zaprzestania stosowania przemocy w rodzinie.
-
ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy,
-
rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań.